Γιατί Μαστίχα

Μαστίχα Χίου: Ένα δάκρυ που αρωματίζει, ανακουφίζει, θεραπεύει! Εάν υπήρχε σήμα κατατεθέν για το νησί της Χίου, αυτό θα ήταν αναμφίβολα το Μαστιχόδεντρο (σχίνος), αυτό το μοναδικό δώρο της φύσης, που συχνά στο το παρελθόν αποτέλεσε το μήλο της έριδος μεταξύ των ισχυρών.

Το μαστιχόδενδρο – επιστημονικά Pistacia Lentiscus L. (οικογένεια Anacardaceae), είναι θάμνος αειθαλής που αναπτύσσεται κυρίως στις ακτές της ανατολικής Μεσογείου. Από τη συγκεκριμένη οικογένεια, μόνο η ποικιλία Pistacia Lentiscus var. Chia, που συστηματικά καλλιεργείται στο νότιο τμήμα της Χίου, παράγει την Μαστίχα, μοναδική για τις θεραπευτικές της ιδιότητες. Ο συνδυασμός της ποικιλίας του δέντρου, του εδάφους, του μικροκλίματος, της τοπολογίας, ο ευγονισμός αλλά και η καλή διαχείριση από τους Χιώτες, αποτελεί το «μυστικό» για την αποκλειστικότητα που χαρακτηρίζει αυτή τη μικρή γωνιά του πλανήτη μας. Η Μαστίχα Χίου είναι η ρητινώδης έκκριση του Μαστιχόδεντρου.

Η φυσική και αρωματική ρητίνη απεκκρίνεται με τη μορφή δακρύων από τον κορμό και τα μεγάλα κλαδιά, μέσω χαράγματος (πληγές) στην επιφάνεια που γίνεται με αιχμηρά εργαλεία (κεντητήρια). Η ρητίνη παραμένει κάτω από το θάμνο μέχρι να στερεοποιηθεί, για περίπου 20 ημέρες, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες στην περιοχή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (καθοριστικοί παράγοντες είναι το ηλιακό φως και η υγρασία του περιβάλλοντος). Το στερεοποιημένο προϊόν είναι η Μαστίχα Χίου, η οποία συλλέγεται, χωρίζεται σε κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος του κόκκου. Οι παραγωγοί Μαστίχα το πλένουν και το καθαρίζουν, προτού το παραδώσουν στο τοπικό σημείο συλλογής κάθε χωριού που στη συνέχεια το διαβιβάζει στην Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου. Από το 1997, η Μαστίχα Χίου έχει αναγνωριστεί ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).

Η ακριβής σύνθεση της Μαστίχας Χίου δεν είναι ακόμη γνωστή. Αυτή η μοναδική ρητίνη αποτελείται από μια εξαιρετική ποικιλία θεραπευτικών και αρωματικών συστατικών. Πιο συγκεκριμένα, περιέχει τα ακόλουθα συστατικά: φυσικό πολυμερές, πτητικά και αρωματικά συστατικά που αποτελούν το αιθέριο έλαιο της Μαστίχας, το Μαστιχέλαιο, τερπενικά οξέα, φυτοστερόλες, πολυφαινολικά μόρια και μεγάλο αριθμό άλλων δραστικών συστατικών, μερικά από τα οποία συναντόνται στη φύση για πρώτη φορά. Αυτός ο συνδυασμός περισσότερων από 80 συστατικών δικαιολογεί τις πολλαπλές χρήσεις της Μαστίχας Χίου, όχι μόνο στο φαγητό αλλά και στον τομέα της υγείας και της προσωπικής φροντίδας, σε παγκόσμια κλίμακα.

Η Μαστίχα Χίου αναγνωρίστηκε από την αρχαιότητα τόσο για τη διακριτική γεύση της όσο και για τις θεραπευτικές της ιδιότητες. Έγγραφα δείχνουν ότι ήταν η πρώτη φυσική τσίχλα του αρχαίου κόσμου, που χρησιμοποιήθηκε για τον καθαρισμό των δοντιών και τη φρεσκάδα της αναπνοής. Χρησιμοποιήθηκε ακόμη και στην κοσμετολογία για τον καθαρισμό του προσώπου και του σώματος. Η Μαστίχα Χίου χρησιμοποιήθηκε ως δραστικό συστατικό σε μια σειρά φαρμακευτικών προϊόντων και θεραπειών, πολλά από τα οποία έχουν καταγραφεί κατά καιρούς σε διεθνείς φαρμακοποϊίες. Ο Διοσκουρίδης (1ος αι. Π.Χ.) γιατρός και βοτανολόγος από την Κιλικία, θεωρείται «ο πατέρας της φαρμακολογίας» και είχε ταξινομήσει τα φάρμακα σε 5 κατηγορίες.